Heddiw rydym yn ffarwelio â’n Prif Weithredwr a’n sylfaenydd, Catriona Williams OBE, ar ôl 27 mlynedd barhaus yn hyrwyddo hawliau plant. Hoffai pob un o’r Ymddiriedolwyr, aelodau o’r Cyngor Polisi a’r tîm staff ddymuno ymddeoliad hir a hapus i chi. Roedd gan Catriona yr ychydig eiriau hyn i’w dweud …
“Mae wedi bod yn brofiad gwirioneddol werth chweil a difyr, yn enwedig oherwydd y cydweithwyr, y plant a’r bobl ifanc yr wyf wedi cwrdd â nhw ar hyd y ffordd. Mae cymaint o dalent, angerdd ac ymrwymiad gan gynifer o bobl sydd â’r un nod o wneud y CCUHP yn realiti yng Nghymru. Mae recriwtio ar gyfer fy amnewid wedi hen ddechrau a bydd busnes yn parhau fel arfer yn nwylo galluog staff ac ymddiriedolwyr. Er bod llawer o heriau sylweddol yn parhau ac yn debygol o gynyddu yn y dyfodol, bu rhai datblygiadau polisi yng Nghymru sydd wedi gosod cyfeiriad cadarnhaol yn y dyfodol. Yn eironig, mae nifer o’r rhain wedi dod at ei gilydd ychydig cyn i mi ymddeol. Roedd 30ain Pen-blwydd digwyddiad y CCUHP yn ddathliad go iawn ac o’r tua 400 o gyfranogwyr a fynychodd, roedd bron i hanner yn blant a phobl ifanc a greodd egni a gwir ysbryd o weithio gyda’i gilydd. Wedi’i ariannu gan Lywodraeth Cymru fe wnaethom ei drefnu mewn partneriaeth â Llywodraeth Cymru, UNICEF, Swyddfa’r Comisiynydd Plant ac Arsyllfa Prifysgol Abertawe ar Hawliau Dynol Plant. Roedd yn fan lansio i Lywodraeth Cymru gydnabod yn swyddogol y sefydliadau cyntaf i fod wedi cyflawni Tystysgrif Marc Safonau Cyfranogiad Plant a Phobl Ifanc. Gobeithio y bydd llawer o rai eraill yn dilyn. Nid yn unig y gwnaeth y Prif Weinidog Mark Drakeford AC y cyflwyniadau, gwnaeth addewid hefyd ynglŷn â gweithredu’r CCUHP. Mae hyn yn ddefnyddiol iawn gan fod ystyriaethau’n dechrau ynghylch beth i’w roi yn ein Maniffesto ar gyfer etholiadau nesaf y Cynulliad. Dechrau rhagorol i weithredu’r CCUHP yw’r gyfraith i alluogi pobl ifanc 16 a 17 oed i bleidleisio yn etholiad nesaf y Cynulliad. Yn fwy heriol wrth gwrs yw’r cyd-destun fel ansicrwydd effaith Brexit ar blant a phobl ifanc, lefelau cynyddol o dlodi plant a phlant a phobl ifanc mewn gofal cyhoeddus, heb sôn am sicrhau lles emosiynol plant a phobl ifanc a gweithredu deddfwriaeth a pholisi newydd megis ar gyfer anghenion dysgu ychwanegol, y cwricwlwm ac ymyrraeth gynnar ataliol. Datblygiad polisi arall sy’n dwyn ffrwyth o’r diwedd yw rhoi diwedd ar gosb gorfforol plant. Mae Plant yng Nghymru wedi ymgyrchu am hyn ers blynyddoedd lawer i gau’r bwlch sy’n rhoi llai o ddiogelwch i blant yn y gyfraith nag oedolion. Cyrhaeddodd y Mesur Plant (Diddymu Amddiffyn Cosb Rhesymol) (Cymru) Gam 4 ar 28 Ionawr 2020. Mae’n briodol y bydd Julie Morgan AC, y Dirprwy Weinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol yn ei gymryd dros y llinell derfyn gan ei bod wedi cael uchelgais hirsefydlog i ymgorffori’r hawl ddynol sylfaenol hon i blant yng nghyfraith byth ers iddi fod yn AS yn San Steffan. Fy adlewyrchiad olaf, er bod llawer o welliannau, mae’n rhaid bod ffordd o gynyddu cyflymder y newid, yn enwedig os yw am wella bywydau plant. Mae 30 mlynedd bron i ddwy genhedlaeth!”
Pob lwc Catriona!
